Bescherm jezelf tegen mentale infecties (1)

Zoals je misschien al weet, doorstond onze stichter, Nichiren Shōnin, gedurende zijn leven vele aanvallen en vervolgingen als gevolg van zijn inspanningen om de Lotus Soetra te verspreiden. Hij werd bekritiseerd, beledigd, belachelijk gemaakt, bedreigd, fysiek aangevallen, verbannen, er werden pogingen ondernomen om hem te vermoorden, en er werden valse beschuldigingen tegen hem gedaan bij de overheid. 

Hij beschreef enkele van deze vervolgingen in een van zijn brieven, Shōnin Gonan Ji, geschreven in 1279:

‘In de afgelopen 27 jaar heb ik, Nichiren, veel vervolgingen meegemaakt. Ik werd verbannen naar de provincie Izu op de twaalfde dag van de vijfde maand in het eerste jaar van Kōchō (1261), ik werd verwond aan mijn voorhoofd en mijn linkerhand werd gebroken op de elfde dag van de elfde maand in het eerste jaar van Bun’ei (1264), ik werd op de executiemat geplaatst op de twaalfde dag van de negende maand in het achtste jaar van Bun’ei (1271), en uiteindelijk werd ik verbannen naar de provincie Sado. Bovendien werden veel van mijn discipelen gedood, verwond, verbannen of beboet. Ik weet niet of mijn moeilijkheden gelijk zijn aan of groter zijn dan die van de boeddha, maar die van Nāgārjuna, Vasubandhu, T’ien-t’ai, en Dengyō kunnen niet vergeleken worden met de mijne.’

Nichiren Shonin, (WNS-5, p.118)

Was hij boos?

Als ik denk aan de verschillende vervolgingen die Nichiren Shōnin heeft meegemaakt, vraag ik me vaak af: ‘Was hij boos? … Hij was tenslotte een mens.’ Opmerkelijk genoeg, ondanks alle acties tegen hem, instrueerde hij zijn discipelen altijd om respect te tonen en zich te allen tijde goed te gedragen en kalmte te bewaren.

Wanneer we onszelf vergelijken met Nichiren Shōnin, denken we misschien: ‘Nichiren Shōnin was een monnik en een groot boeddhistisch meester. Hij zal wel nooit boos zijn geworden. Ikzelf, daarentegen, raak vaak gefrustreerd, geïrriteerd en verlies soms mijn geduld.’ Misschien verhef je je stem soms tegen mensen als je boos bent, snauw je naar geliefden, of ben je zelfs in het verleden met iemand in een fysieke strijd beland.

In feite is dit niet ongebruikelijk: boos worden is een natuurlijk onderdeel van mens-zijn. Wanneer we geconfronteerd worden met moeilijke situaties en ons bedreigd, kwetsbaar, aangevallen of onbegrepen voelen, reageren we vaak instinctief met boosheid als een verdedigingsmechanisme om onszelf te beschermen. Dit zou kunnen komen doordat we op deze manier geëvolueerd zijn.

Kracht van boosheid

Er zit een zekere kracht of energie in boosheid. Als we boos zijn, hebben we meer energie om situaties te veranderen die minder ideaal zijn. Zonder boosheid zouden we simpelweg in de situatie berusten. De meeste mensen weten dit en rechtvaardigen hun boosheid door te zeggen dat als we niet met boosheid reageren in bepaalde situaties, dit mensen de kans geeft om over ons heen te lopen. 

We moeten echter voorzichtig zijn met onze boosheid, want er is een groot potentieel om dingen te zeggen en te doen waar we later spijt van krijgen als we boos zijn.

Amygdala-kaping

Het beheersen van onze boosheid is belangrijk, want een probleem met boosheid is dat we onder invloed ervan niet helder, rationeel of logisch kunnen denken. Heb je ooit gemerkt dat het zelfs moeilijk kan zijn om uit je woorden te komen als je echt boos bent? Wanneer boosheid vrij spel krijgt, is het daarom heel makkelijk om de controle te verliezen, wreed te spreken en misschien zelfs degenen van wie we houden lichamelijk te schaden.

Dankzij moderne wetenschap weten we dat wanneer we boos zijn, een deel van de hersenen genaamd de ‘amygdala’ de leiding overneemt en het deel van onze hersenen waar het rationele verwerkingsproces plaatsvindt volledig wordt omzeild. Dit staat bekend als ‘amygdala-kaping’.

Vanwege deze kenmerkende eigenschap van boosheid, beschreef de Boeddha het als een vergif van de geest – iets wat een destructieve of corrupte invloed heeft. Alleen wanneer onze geest kalm is, kunnen we verstandig reageren op onrecht of wangedrag dat anderen (of wijzelf) al dan niet hebben veroorzaakt. Daarom waarschuwt het boeddhisme ons voor de gevaren van boosheid. En een van de redenen waarom we boeddhisme beoefenen is om het te kunnen beheersen.

Dit is het eerste deel van de tekst ‘Bescherm jezelf tegen mentale infecties’, van eerwaarde Capon (foto). Het volgende deel verschijnt volgende week op deze site. Deze tekst is uit het Engels vertaald naar het Nederlands. De originele tekst is te vinden onder de titel ‘Protect your mind from infection’ op de website van Nichiren Shu UK, of via deze link.

Kanse Capon Shonin, geboren in Surrey (Verenigd Koninkrijk), begon op 16-jarige leeftijd met het beoefenen van Nichiren Boeddhisme. In 2014 werd hij een leerling van Kanto Tsukamoto Shonin. Na deelname aan een kloosterretreat in Japan in 2023 ontving hij volledige wijding als Nichiren Shu-priester. Momenteel leidt hij de Britse tempel in Londen en ondersteunt hij gelovigen in het Verenigd Koninkrijk en Europa.

**De afbeeldingen in de tekst zijn met AI gemaakt, met uitzondering van de foto van eerwaarde Capon.**