Sterren tellen voor geluk (deel 1)
De eerste droom die we in het nieuwe jaar hebben, wordt in Japan ‘Hatsu Yume’ genoemd. Er is een traditioneel gebruik om op basis van de kenmerken van deze droom te bepalen of het nieuwe jaar geluk of ongeluk brengt. De eerste droom (Hatsu Yume) is de droom die je hebt in de nacht van 1 januari. Het kan niet de nacht van 31 december zijn, omdat die nacht de avond voor het nieuwe jaar is en mensen die nacht sinds mensenheugenis hebben doorgebracht met het vieren van het nieuwe jaar, zonder slaap.
De kenmerken van ‘Hatsu Yume’ die voorspoed voorspellen, zijn: ten eerste, dromen van de berg Fuji, ten tweede, dromen van een havik en ten derde dromen van een aubergine.
Wensen
Er zijn veel verklaringen voor de betekenis van het dromen van deze dingen. Een redelijke interpretatie is dat de berg Fuji de mooiste en hoogste berg in Japan is, een havik een slimme en moedige vogel is, en een aubergine in het Japans ‘nasu’ wordt genoemd, met dezelfde uitspraak als het woord voor ‘volbrenging’. Paronomasie (woordspeling) is zeer belangrijk in de traditionele Japanse cultuur, zelfs tot op de dag van vandaag.
De populariteit van deze dromen bestond al aan het begin van de Edoperiode, zo’n 400 jaar geleden. Deze gewoonte toont de onschuldige hoop of wensen van mensen om een goed jaar te hebben en gelukkig te worden.
Geluk
Al sinds de oudheid, leven mensen met het verlangen om gelukkig te zijn en hebben ze altijd geluk nagestreefd. Zelfs vandaag de dag blijven we zoeken. De woorden ‘blij’ of ‘geluk’ zijn onder alle mensen, van jong tot oud, de meest voorkomende en populaire woorden ter wereld. Ze worden gebruikt in uitdrukkingen als ‘gelukkig huwelijk’, ‘gelukkig pensioen’ en ‘gelukkig leven’.
Arm zijn betekent niet noodzakelijkerwijs ongelukkig zijn, maar een geest die zichzelf vergelijkt met anderen is arm en de oorzaak van het ongelukkig zijn.
Eerwaarde Kanto Tsukamoto
In de grondwet van Japan is er ook een artikel over mensenrechten met betrekking tot ‘het streven naar geluk’. Het woord ‘geluk’, waar mensen van houden, heeft een aantrekkelijk geluid – een van tederheid en vrede.
Vergelijken
Maar wist je dat het woord ‘geluk’ een onverwachte betekenis bevat die we normaal gesproken niet herkennen? Denk eens aan een moment waarop je je gelukkig voelde. In de meeste gevallen beoordelen we, als we ons realiseren dat we gelukkig zijn, onszelf als zodanig nadat we onze situatie hebben gecontroleerd en vergeleken met die van andere mensen.
Bijvoorbeeld, als we zieke mensen zien, reageren we in ons hoofd: ‘Ah, ik ben gelukkig, ik heb een goede gezondheid.’ Heb je dat gevoel wel eens gehad? Toen je een gehandicapt persoon ontmoette, ‘Ik heb geluk, ik ben niet gehandicapt’. Heb je dat ook eens gevoeld? Als jouw kind betrokken was bij een busongeluk en het kind van de buurman overleed, maar jouw kind was veilig, dan zou je in je gedachten zeggen: ‘God heeft mijn kind gered!’ Je zou je bewust zijn van je geluk en blijdschap.
Ongelukkig
Op dezelfde manier, doen we zoals je weet, dezelfde vergelijking als we ons ongelukkig voelen. Bijvoorbeeld, je buren zijn rijk – ze hebben een groot huis, auto, honden, enzovoort, en alles is luxueus en prachtig. Wanneer je hun situatie vergelijkt met die van jou, voel je je erg arm en zeg je: ‘Ik ben zo ongelukkig.’
Arm zijn betekent niet noodzakelijkerwijs ongelukkig zijn, maar een geest die zichzelf vergelijkt met anderen is arm en de oorzaak van het ongelukkig zijn. We kunnen dit niet zelf opmerken.
Wedstrijd
Kunnen we ons geluk niet evalueren onafhankelijk van anderen? We vergelijken altijd onbewust ons eigen geluk met dat van anderen en beoordelen of we gelukkig zijn of niet. Dit is niet streven naar geluk, maar het wedijveren om geluk. Deze wedstrijd heeft zowel winnaars nodig die zich gelukkig voelen, als verliezers die zich ongelukkig voelen of zich in een armzalige of ellendige situatie bevinden.
We zouden moeten weten dat achter de warme klank van het woord ‘geluk’, een bittere realiteit schuilt. Dit is een zeer ongelukkige zaak. Het kan voor ons heel moeilijk zijn om begrip hiervoor te krijgen omdat we in een materialistische samenleving leven.
Dit is het eerste deel van een reeks teksten van eerwaarde Tsukamoto (foto). Het volgende deel vind je hier. De teksten zijn uit het Engels vertaald naar het Nederlands. Elke week verschijnt er een nieuw deel op de website. De originele teksten zijn te vinden op de website van Nichiren Shu UK, of via deze link.
Kanto Tsukamoto Shonin is de hoofdpriester van de Nichiren Shu Buddhist Temple of UK. Eerwaarde Tsukamoto is de auteur van verschillende boeken over boeddhisme en een voormalig professioneel bergbeklimmer. Momenteel woont hij in Japan.